Kurdisk spriaken

Faan Wikipedia
(Widjerfeerd faan Kurdisk)
Tekst üüb Öömrang


Kurdisk spriaken[1]

(Kurdî/‏کوردی‎‎)

Snaaket uun

Regiuun Kurdistaan, Iraan, Syrien, Türkei, Armeenien, Aserbaidschan, Georgien, Liibanon
Spreegern 12[2] bit 30 miljuunen[3]
Wedenskapelk
iindialang

Indogermaans spriaken

Indoiraansk spriaken
Iraansk spriaken
Nuurdwaastiraansk
Kurdisk-Madeliraansk
  • Kurdisk spriaken
Apartes Araabisk alfabeet uun Iraak an Iraan
Kurdisk-latiinsk alfabeet uun a Türkei an unn Syrien
Kyrilisk alfabeet uun Armeenien
Amtelk Stant
Amtspriak faan IraakIraak Iraak
Flagge Kurdistans Autonoom regiuun Kurdistaan
Rojava Rojava (uun Syrien)
Gudkäänd manertaalspriak uun: IraanIraan Iraan
ArmeenienArmeenien Armeenien[4]
Spriak-Ufkörtang
ISO 639-1:

ku

ISO 639-2:

kur

ISO 639-3:

kur

Kurdisk spriaken (kurdiskکوردی‎kurdî) hiar tu't nuurdwaastelk skööl faan a Iraansk spriaken an sodenang uk tu't Indogermaans. Jo wurd uun't regiuun Kurdistaan snaaket, det leit dialwiis uun a Türkei, uun Syrien, uun a Iraak an uk uun a Iraan.

Spriaken uun't regiuun Kurdistaan[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Kurdisk spriaken wurd iindiald efter:

  • Nuurdkurdisk mä ~15 spriakwiisen
  • Madelkurdisk mä ~12 spriakwiisen
  • Süüdkurdisk mä ~2 spriakwiisen
  • Kurmandschi (Nuurdkurdisk)
  • Sorani (Madelkurdisk)
  • Süüdkurdisk
  • Zazaki
  • Goraani
  • misket
  • Spriakwiisen[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    • Kurmandji (Nuurdwaast-Kurdisk) (20 bit 30 Mio.)
      • mä: Tori; Sanjari, Judikani; Urfi, Botani, Bayazidi, Hakkari, Jezire; Aqrah, Dahuk, Amadiyah, Zakhu, Surchi; Qochani, Erzurumi, Birjandi, Alburzi; Herki, Shikaki
    • Madelkurdisk (Sorani, Kurdi) (5 bit 10 Mio.)
      • mä: Arbili, Pishdari, Kirkuki, Khanaqini, Kushnawi, Mukri; Sulaimani, Bingirdi, Garrusi, Ardalani, Sanandaji, Warmawa, Garmiyani; Jafi; Judeo-Kurdisch
    • Süüdkurdisk (4 Mio.)
      • mä: Kolyai, Kermanshahi, Garrusi Sanjabi, Malekshahi, Bayray, Kalhori, Laki ...

    Skraft[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    A Kurden brük leewen det alfabeet faan hör lun, an sodenang jaft at Kurdisk mä araabisk skraft, en betj feranert latiinsk skraft of uk kyrilisk skraft.

    Nuurdkurdisk Kyrilisk Madelkurdisk Amskriiwang efter RAK* Ütjspriak efter IPA Bispal
    A a А а ئا ـا ا‎ a a Lang wie Bahn
    B b Б б ب ـبـ ـب بـ‎ b b Deutsches b
    C c Щ щ ج ـج ـجـ جـ‎ c Wie Dschungel
    Ç ç Ч ч چ ـچ ـچـ چـ‎ ç tʃʰ Scharf wie deutsch
    existiert nicht, entspricht tsch Ч’ ч’ existiert nicht ç̱ tʃˁ Unaspiriertes tsch mit verengtem Rachen
    D d Д д د ــد‎ d d Deutsches d
    E e Ә ә ە ـە ئە‎ e ε Kurzes e wie in Ecke
    Ê ê Е е ێ ـێ ـێـ ێـ ئێـ‎ ê e Lang wie Esel
    F f Ф ф ف ـف ـفـ فـ‎ f f Deutsches f
    G g Г г گ ـگ ـگـ گــ‎ g ɡ Deutsches g
    H h Һ һ هـ ـهـ‎ h h Deutsches h
    Ḧ ḧ Һ’ һ’ ح حـ ـحـ ـح‎ ħ Siehe IPA-Zeichen, fehlt in Deutschen
    I i Ь ь existiert nicht i ɪ Kurz wie in bitte
    Î î И и ى ئى ـيـ يـ‎ î i Lang wie Ziel
    J j Ж ж ژ ـژ‎ j ʒ Wie Journal
    K k К к ک ـک ـکـ کــ‎ k aspiriertes K
    existiert nicht, entspricht ck К’ к’ existiert nicht Wie franz. Cafe unaspiriert mit verengtem Rachen
    L l Л л ل ـل ـلـ لــ‎ l l Deutsches l
    existiert nicht, entspricht doppeltem l Л’ л’ ڵ ـڵ ـڵـ ڵــ‎ ɫˁ Siehe IPA-Zeichen
    M m М м م ـم ـمـ مــ‎ m m Deutsches m
    N n Н н ن ـن ـنـ نــ‎ n n Deutsches n
    O o О о ۆ ـۆ ئۆ‎ o o Lang wie Ofen
    P p П п پ ـپ ـپـ پــ‎ p Aspiriertes P
    existiert nicht, entspricht doppeltem p П’ п’ existiert nicht Wie franz. Peine unaspiriert mit verengtem Rachen
    Q q Ԛ ԛ ق ـق ـقـ قــ‎ q q Guttural
    R r Р р ر ـر‎ r ɾ Gerolltes r
    existiert nicht, entspricht doppeltem r Р’ р’ ڕ ـڕ‎ Gerolltes r mit verengtem Rachen
    S s С с س ـس ـسـ ســ‎ s s Wie wissen
    Ş ş Ш ш ش ـش ـشـ شــ‎ ş ʃ Wie Schule
    T t Т т ت ـت ـتـ تــ‎ t Aspiriertes T
    existiert nicht, entspricht doppeltem t Т’ т’ ط ـط ـطـ طــ‎ Wie franz. Tu unaspiriert mit verengtem Rachen
    U u Ö ö و ـو ئو‎ u ʊ

    oder ʉ

    Kurzes u
    Û û У у وو ـوو‎ û u Lang wie suchen
    V v В в ڤ ـڤ ـڤـ ڤـ‎ v v Wie wollen
    W w Ԝ ԝ و ـو‎ w w Wie Engl. Well oder warm
    X x Х х خ ـخ ـخـ خـ‎ x χ Wie Bach
    Ẍ ẍ Ѓ ѓ / Г’ г’ غ ـغ ـغـ غـ‎ ɣ g als Reibelaut
    Y y Й й ى ئى ـيـ يـ‎ y j Wie Ja oder Yes
    Z z З з ز ـز‎ z z Wie Rose
    existiert nicht, entspricht ä Ə’ ə’ ع عـ ـعـ ـع‎ ʿ / e̱ ʕ Stimmhafter Kehlenpresslaut, fehlt im Deutschen

    Futnuuten[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    1. Stambuum (sweedsk)
    2. Bundeszentrale für politische Bildung
    3. Sprachen der Erde: Kurdisch. üüb: oew.org
    4. efter: Europeesk Charta för a Regiunaal- an Manertaalspriaken

    Luke uk diar[Bewerke | Kweltekst bewerke]