Darug (Spriik)

Tekst üüb Fering

Darug (uk Dharug, Eora of det Sydney Language), as en ütjstörwen spriik faan a lidj uun a Darug Stam an wurd uun't regiuun faan Sydney, Austraalien, snaaket. A spreegers faan't spriik wenet twesken de Hawkesbury River uun a nuurd tu de George's River uun a süüd an faan det Tasman-Sia uun a uast tu de Hawkesbury River uun a waast. Uun a nuurd wurd det Kuring-gai Spriik, uun a süüd det Tharawal Spriik an uun a waast Wiradjuri Spriik snaaket.

Darug hiart tu det Yuin-Kuri skööl faan dön Pama-Nyungaans Spriiken an hed tau hoodspriikwiisen: Eora uun a uast an Darug uun a waast. De letst spreeger stoorew uun't leed 19. juarhunert of uun't ääder 20. juarhunert. At spriik wurt nü weler turaghaalet.

Gramatik[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Pronoomen:

ngaya: ik.
nyindi of ngindi: dü.
nanu: hi.
ngali: wi tau (ik an dü)

Lönwurden[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Hög wurden faan det Darug Spriik wurd uun't Ingels auernimen.

Diarten:

dingu „dingo“
gula „koala“
wollabi „wallaby“
wambad „wombat“

Buumer an plaanten:

garrajung „kurrajong“
mayal „myall“
warada „waratah“

Bispale[Bewerke | Kweltekst bewerke]

warami: gud dai
yuin: jä
biyal: naan
yanu: adjis

dyin: wüf
mulla: maan
iyora: lidj

wiyanga: mam
biyanga: aatj
babana: bruler
djurumin: saster

Uun Deetsember 2020 soong Olivia Fox uun det Tri Nations Test Match twesken Austraalien an Argentiinien detheer werschuun (man ei en auersaating) faan't natschunaalhümn faan Austraalien üüb Darug^[1]:

Australiagal^[2] ya’nga yabun
Eora budgeri
Yarragal Bamal Yarrabuni
Ngurra garrigarrang
Nura mari guwing bayabuba
Diara-murrahmah-coing
Guwugu yago ngabay burrabagur
Yirribana Australiagal
Garraburra ngayiri yabun
Yirribana Australiagal

Literatüür[Bewerke | Kweltekst bewerke]

J.L. Kohen, 1990, A dictionary of the Dharug language: the inland dialect, Blacktown and District Historical Society.

Kwelen an Futnuuten[Bewerke | Kweltekst bewerke]

↑ ‘Spine-tingling’: Rugby viewers praise Australian national anthem sung in First Nations language, sbs.com.au
↑ -gal bedjüset familjinskööl, diaram as Australiagal „a familjinskööl faan Austraalien“.

[1] ‘Spine-tingling’: Rugby viewers praise Australian national anthem sung in First Nations language, sbs.com.au

[2] -gal bedjüset familjinskööl, diaram as Australiagal „a familjinskööl faan Austraalien“.

[1]

[2]