Skol
 Söl'ring
|
| Skol of Bot | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Botji, Botji, ön di See... (Pleuronectes platessa) | ||||||||
| Süstemaatik | ||||||||
| ||||||||
| Wedenskapelk nööm | ||||||||
| Pleuronectes platessa | ||||||||
| Linnaeus 1758 |
Di Skol (Pleuronectes platessa), uk Bot nēmt, jert tö di Platfeski.
Biskriiwing
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Hurom Bot?
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Di Skol es en Platfesk, wat biiring Oogen üp di rocht Sir drait. Didiar Sir es brün, sömtirs uk gre-brün. Di Skol heer üp des Sir Punkti, wat mung ruar en güül li, sa dat et en bet ütsjocht üs Gul.
Diarfan es di taust Naam "Goldbutt" kemen, en diarom jit di üp Plattdütsk uk "Butt" en üp Friisk uk "Bot".
Hat jeft da jit en ain Aart Boten (Bothidae), wat di Oogen man üp di Left Sir heer, en hur di Skol ek töjert.
Di rocht Boten lewi uk ön wāremer Weeter ön di Atlantik en di Indopazifik - ek ön di Nuurđsee.
En "Weeterkameeleon"
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Fan Önern es si Skol wit, en fan boowen?
Jaa, dit es san Saak:
Normaalerwiis es jü brün bit gre-brün. Jü ken höör Klöör man uk eeđer di Önergrün foraneri.
Wan jen kumt en wel höör fang, da ken jü höör uk rocht gau iingreev. Diartö slait jü me di Flosen ön höör Rech en Achterjen.
Gurthair en Aaler
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Di Skolen uur twesken 40 en 70 cm lung. Ja uur bit hentö 7 Kilo swaar.
En Skol ken bit hentö 45 Jaaren ual uur.
Skolen en jaar Jungen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Hentö Jööl
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Skolen fing jaar Jungen ön di Wuntermuunen, bi ombi 6 °C, en iin ön en Liter Weeter skel mung 10 en 12 Gram Saalt wiis.
Fan jen Skol kum mung 50.000 en 500.000 Aier, wat 1,6 bit 2,1 Milimeter gurt sen. Des swum da frii iin ön't Weeter ombi.
Fan di Aier kum ombi 20 Daagen leeter Larven, wat sa 6 mm lung sen. Des se di jerst Tir üt üs normaali Fesk. Ja iit Plankton, wan ja swum.
Metamorfoosi
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Eeđer fjuur Weeken bit tau Muunen wanert dit left Oog aur tö di rocht Sir, en di Skol uur en "Buuremfesk".
Wan ken di Skolen Jungen fo?
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Di Mantjis skel ombi 4 Jaaren ual en mung 18 en 26 cm lung uur.
Di Wüfkis skel ombi mung 6 en 9 Jaaren ual uur, en da sen ja 30 bit 40 Zentimeter lung.
Fungen uur ja aaftinoch, wan ja bluat 25 bit 40 cm lung sen.
Boten sat?
- Aur Mensk en Skol
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Gurthair fan di fungen Fesk
[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Di Skol es mal wichtig fuar di Hanel me Fesk.
Aur di hiili Warel uur ön't Jaar 100.000 bit 120.000 Tenen fungen.
Di Skol ken man rocht leet ön höör Leewent Jungen fo, en fuul fan des Fesk uur fungen jer dat di Jungen haa.
Diarom uur di Skolen altert mener.
Jerer sen uk jens Skolen fungen uuren, wat al 50 Jaaren ual wiar en bal en Meeter lung. Deling uur di Fesk fuar't miist ek leenger üs 25 bit 40 Zentimeeter.
Hat jeft al fuul Plaatsen, hur lung ek sa fuul Skolen tö Wārel kum üs diar fungen uur.
Di "Maiskol" en üđer Iit
[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Di "Maiskol" uur hol eten, aurdat jü senerlig wuk wiis skel.
Sa fuul üs ik weet, sen di Skolen ön di Juunimuun of September ek fuul ringer tö iit, fuaral, wan diar Poren me bi sen.
Wat Spek bi di Skolen skel, ken ik ek rocht bigrip.
Forwiisen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Commons: Skolen – Saamling fan Skelter en Videos
Wikispecies heer en artiikel tö: Skolen