Wangeroogs
Erscheinungsbild
(Widjerfeerd faan Wangeroogisk)
Tekst üüb Fering |
Det Wangeroogs Spriikwiis wiar en uastfresk spriikwiis, wat üüb det uastfresk eilun Wangerooge snaaket wurd. At spriikwiis stoorew 1950 ütj.
Gramatik
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Artiikeln
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- dan: de
- djû: det (w.)
- dait: det (s.)
- dâ: dön
Noomen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Wangeroogs | Seeltersk | Halunder | Fering |
---|---|---|---|
muartaal ma -en: | |||
djû/dan kêd - dâ kêden | ju Kätte - do Kätten | de Keed - de Keed’n | at keed - a keeden |
djû snig - dâ snigen | ju Snigge - do Sniggen | de Snäi - de Snäin | at snek - a sneken |
muartaal ma -er: | |||
dait bauk - dâ bauker | dät Bouk - do Bouke | de/deät Buk - de Bukker | at buk - a buken |
dan plig - dâ pliger | die/ju Prigge - do Priggen | de Plok - de Plokker | a plook - a plooker |
muartaal ma -û: | |||
dait blok - dâ blückû | de Blok - de Bleek/Blöök | a blook - a blöög | |
dait fät - dâ füttû | dät Fät - do Fete | de Fat - de Feet | at feet - a feed |
dait gräft - dâ grüvû | dät Grääf - do Greve/Greeuwe | de Graf - de Greäber/Greäwer | at greef - a greew |
dait hûs - dâ hûzû | dät Húus - do Húze | deät Hüs - de Hiisder | at hüs - a hüsing |
dait krûs - dâ krûzû | dät Krous - do Krouze | de Kruk - de Krukken | at koon - a koonen |
dait schip - dâ schü̂pû | dät Skip - do Skíepe | deät Skep - de Skeppen | at skap - a skeb |
dait baukstäf - dâ baukstüvû | die Buukstoave - do Buukstoaven | de Bukstaf/Buksteow - de Bukstafen/Buksteewen | a buksteew - a buksteewer |
- öler muartaalen:
- dan brôr - dâ brôrîng: a bruler - a breler. - dan mên - dâ mênîng: a maaren - a maarner. - dan dî - dâ digge: a dai - a daar. - dan mon - dâ liûd(en): a maan - a maaner (lidj).
Pronoomen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Persöönelk | Posesiif | ||
---|---|---|---|
Persuun | Noominatiif | Akusatiif/Daatif | |
1. iantaal | ik | mi | min |
2. iantaal | dû | di | din |
3. iantaal | hi (m.) yu (w.) et (s.) |
him, hiri | sin (m.) hiri (w.) |
1. muartaal | wi | us | us |
2. muartaal | yum | yo | yo |
3. muartaal | ya | yam | yar |
Werben
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- heewe: hab of haben. Present: îk häb, dû häst, hî hä̂, wî häbbet, yum häbbet, yâ häbbet. Imperfekt: îk haid, dû haitst, hî haid, wî haiden, yum haiden, yâ haiden. Perfekt: îk häb haivt, usw.
- weese: wize of wizen. Presens: îk sin, dû bist, hî is, wî sint, yum sint, yâ sint. Imperfekt: îk wêr, dû wêrst, hî wêr, wî wêren, yum wêren, yâ wêren. Perfekt: îk sin/häb wizîn, asw. Imperatiif: (iantaal) wize, (muartaal) wizet.
- wurd: wêr. Presens: îk wêr, dû warst, hî wart, wî wêrt, yum wêrt, yâ wêrt. Imperfekt: îk wûrd, dû wûrdst, hî wûrd, wî wûrden, yum wûrden, yâ wûrden. Perfekt: îk sin wûrden, asw.
Wurden
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Taalwurden
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- ain
- twô
- thrîû
- fiau(e)r
- fîv
- sex
- sjûgen
- acht (age)
- nîûgen
- tîôen