Ārichsem
 Söl'ring
|
54.8727777777788.3936111111111 Koordinaaten: 54° 52′ N, 8° 24′ O
|
Ārichsem es dit taust-litjist Tērp ön di Gimiindi Söl. Bluat Munkmēsk es jit litjer.
Dat Tērp liit twesken Muasem en Kairem, ombi 1,5 km weestern fan Muasem.
Di Gurthair ken em man fan tau Siren se: Hur Hüsen staan, dit es litj. Diar uuni ombi 350 Mensken. Man Ārichsem es san rocht Buerntērp, en sa es dit Lön ombi, wat diartö jert, 679 Hektar gurt.
Leewent ön Ārichsem
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Em heer ütfünen, dat diar al sent Düüsenden fan Jaaren Mensken uunit haa. Hat jeft sagoor Spöören fan Lir, wat jam diar dial leten haa, üs di niin Nomaden muar wiis wel. Des Tiren jit Neolithikum en wiar mendstens 4000 Jaaren fuarof.
1462 es töjerst wat aur Ārichsem āpskrefen uuren, en dit wiar iin ön en Tins- of Stjüürenbok.
Ön't 17. Jaarhönert sen masi Lir fan't Tērp üp Wālfangskepen mefaart, en fan dit Jil diarfan sen di ual Koptainshüsen, wat et jit jeft, becht uuren.
Wan dit me di Feskerii wesen wiar, sen masi Mensken wechgingen, en di Rest forsjukt höm ön Lönwertskep. Dit es man ek olter gur gingen, aurdat masi Aarber fan Storemflöören kaputgiar, en sa wiar Ārichsem en ārem Tērp.
.jpg)
Koog
[Bewerke | Kweltekst bewerke]1937 es en Koog becht uuren, wat fan Tinem bit hen tö Muasem-Nösi giar.
Des jit di bit hentö deling iinfach "Nösikoog" en ek achter Menskennaamen.
Fan des Koog es et me di Buererii beeter uuren, aurdat diar niin Weeter fan di Storemflöören muar ön di Mērsk laap ken. Sa uur't bit hentö di soowentiger Jaaren fan't twuntigst Jaarhönert langsen beeter fuar di Buern.
Baarilir en Lönsforkoop
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Ārichsem en Muasem sen aur lung Jaaren wat fuar Gasten wesen, wat sa rocht Freer finj wel. Diaraur es uk Ārichsem aur lung Tiren ek sa interesant fuar Lönsforkoopers wesen. Ön't Jen fan di Sokstiger Jaaren sen di jerst "Taustuuningen" becht uuren, man des Tērp kür sin Karakter lung hual. Me di Lönwertskep es dat al ön di soowentiger en tachentiger Jaaren mener uuren, aurdat em "Bi di Bund" tö Aarber giar en di Busemer forhüürit.
Sent 'et Jen fan't twuntigst Jaarhönert es dit man uk me di nii Hüsen muar uuren, aurdat fuarskelig Stairen di Generatsjoonen jam foranerti.
Sa es di Stair, hur em fan Weesten iin ön't Tērp köört, totaal foranert: Hur "Baker Abeling" of leeter di "Ārichsemer Pesel" wiar, staan nü hok Hüsen me jit muar Uuningen diarbenen, wat Taustuuningen sen.
Üp di üđer Sir fan di Straat, hur em diar rochts om henköör ken, es di "Augstein-Grunj" wesen, wat achter sin Duar tö di Gimiindi giar. Jir sen masi Hüsen fuar Lir becht uuren, wat üp Söl uuni.
Ārichsem bleft man fuar't miist en Plaats, hur em bluat döörköört, en sa bleft diar uk wat leenger dit en des, sa üs dit wesen es.
Merelmērskhoog üp Wai naa Steidem
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Wan em aur di Mērsk fan Ārichsem naa Steidem wil, da kām em üp hualev Wai bi hok Greevstiinhooger fuarbi. Diarom jit jen fan des Hooger bit deling di Merelmērskhoog.
