Code faan sidj Holozän uunluke

{{Öömrang}}
{{Linkbox Quartär (Geologie) öömrang}}


At '''Holozän''' as det jongst kirew uun det jongst süsteem faan [[eerdtidjääler]]n [[Quartär]]. Det begant sowat uun't juar 9.700 [[f.Kr.]] an lingt bit daalang. En ööder wurd as [[Alluvium]] (=efteristidj). Det tidj föör't Holozän het [[Pleistozän]] of [[Diluvium]] (=istidj). Uun't Holozän ging at [[stiantidj]] tu aanj, am 5000 f.Kr. begand a [[minsken]], üs iarst [[metal]] [[kööber]] tu ferwerkin.

== Ferluup ==
[[Datei:Holocene_Temperature_Variations_German.png|thumb|left|200px]]
Efter det leetst [[istidj]] hää't begand, warmer tu wurden an a minsken küd jo uun Nuurd[[euroopa]] briad maage.
<div style="clear:both;"></div>
{{Linkbox Holozän öömrang}}
[[Datei:Doggerland.svg|thumb|left|200px]]
So siig a [[Nuurdsia]] noch föör 10.000 juaren ütj. Üs det is smolt, san grat dialen auerspeeld wurden. Uun't [[Atlantikum]] (7.270–3.710 f.Kr.) as di siapeegel am 120 m uunstegen.<br /><br />
Oober uk uun jonger tidj as't noch ans kuuler wurden. Uun a juaren tesken [[1550]] an [[1850]] lai det temperatuur man am en hualew [[graad]] liager, man det lingd, am dat flook lidj ferhongerd. A [[grat pest]] an di [[30-juarag kriich]] ded hör dial tu det "letj istidj" diartu, dat föl minsken tu [[Ameerikoo]] ütjwaanerd.
{{ufsaat}}

== Iindialang ==
Jo fiiw ''kliimakirwer'' faan det tabel rochts wurd daalang ei muar so föl brükt, auer jo muar det feranerang üüb a [[nuurdelk eerdheleft]] beskriiw. För a hialer eerd woort det Holozän daalang ööders iindiald:
* '''Ualholozän''': 10. bit 8. [[juardüüsen]] föör [[Krast]]
*: Präboreal
*: Boreal
* '''Madelholozän''': 8. bit 4. juardüüsen föör Krast
*: Atlantikum
* '''Jongholozän''': 4. juardüüsen föör Krast bit daalang
*: Subboreal
*: Subatlantikum

* För det tidj faan 1800 bit daalang as di ütjdruk '''Anthropozän''' föörslaanj wurden, auer di minsk uun a leetst 200 juaren a eerd fiks feranert hää. Man a [[geologii|geoloogen]] hual diar ei föl faan, auer di tidjrüm tu kurt as.

== Luke uk diar ==
* [[Quartär]]
* [[Iisentidj]]

[[Kategorie:Geologii]]