John Curtin

Tekst üüb Fering

John Joseph Curtin, of John Curtin (* 8. Janewoore 1885 uun Creswick, Victoria; † 5. Jüüle 1945 uun Canberra, Australian Capital Territory), wiar faan de 7 Oktuuber 1941 tu san duas de 14. premier-minister faan Austraalien. Hi wiar de 1. Oktuuber 1935 tu de 7. Oktuuber 1941 feerer faan't opositschuun. A uungrip faan Jaapaan üüb Pearl Harbor wiar tau muun efter hi premier-minister wurd an treed Austraalien iin uun a krich jin Jaapaan iin. Bal diarüüb fuligten bombenuungriper üüb a nuurd faan Austraalien. Curtin stääld dön austraalisk stridjkreeften uner de ameerikoons generool Douglas MacArthur. Det wiar a began faan a aanj faan det naar frinjskap faan Austraalien tu det Ferianigt Köningrik an a began faan en naar frinjskap tu dön Ferianigt Stooten.

Leewent[Bewerke | Kweltekst bewerke]

John Curtin wiar uun det gulgreefersteed Creswick, uun a maden faan't kolonii Victoria, bäären. Hi wiar de äälst faan John Curtin de ääler († 1919) an Catherine (of Kate) Agnes Bourke († 1938) hör fjauer jongen. He hed sant sant at gebuurt strabismus faan det lacht uug. Sin aatj werket üüs waachter uun Pentridge Gaol, do üüs saldooten, puts an uun hotelen. At aanj skebet at familje tu Brunswick, en steeddial faan Melbourne, huar jo uun aaremmud lewet. Hi wurd diarauer twüngen, uun't ääler faan fjauertanj, tu't werk tu gung, am a onerhual faan't familije tu seekrin.

Sin intrese för politiik wurd faan sin mam ütjliaset. Hi treed 1901 tu en komitee bi, wat en faan a förluupern faan det Australian Labor Party (ALP) uun Victoria wiar. 1911 wurd hi sekreteer faan det Victorian Timber Workers Union, en gewerkskap för holt- an waltwerker.

Uun de Iarst Wäältkrich wiar hi een faan dön wichtig mensken, diar jin't weerplicht uun Austraalien wiar. 1916 wiar hi för kurt tidj tu iin uun't suart hool stjüürd, auer dat hi ei wul, för en mögelk militeertiinst registriaret tu wurden. Marts 1917 skebet hi tu Western Australia, am do üüs editöör faan det Westralian Worker, en gewerkskapsbleed, tu werkin. Tau muun leeder befreid hi Elsie Needham. Jo hed tau jongen: en foomen (* 1917) an en dring (* 1921).

1928 wurd hi lasmaat uun det Austraalisk Representenhüs för a woolkreis Fremantle weelet. 1935 wurd hi feerer faan't opositschuun. Uun woolen uun't juar 1940 fing at ALP bal at regiaringsmuarhaid. Premier-minister Robert Menzies san regiaring bleew uun't baantje bluat auer't onerstütsing faan tau ünufhengig ufordneten. Dönheer tau ufordneten störtet at regiaring man uun a harewst 1941 auer en meeningsünlikhaid auer a stootshüshual an Curtin wurd de 7. Oktuuber premier-minister.

Föörgunger	Amt	Efterfulger
Arthur Fadden	Premier-Minister faan Austraalien 1941-1945	Frank Forde