Code faan sidj Namiibia uunluke

{{Navigationsleiste
|TITEL="{{PAGENAME}}" uun öler spriikwiisen
|INHALT=
[[???|Sölring]]&nbsp;
[[Namiibia/öö|Öömrang]]&nbsp;
[[Namiibia/fe|Fering]]&nbsp;
[[???|Halunder]]&nbsp;
[[Namiibia/ha|Halifreesk]]&nbsp;
[[Namiibia/mo|Mooring]]&nbsp;
[[???|Wiringhiirder]]&nbsp;
[[???|Karhiirder]]&nbsp;
[[???|Gooshiirder]]
}}

{{fering}}

[[Datei:Flag of Namibia.svg|thumb|Flag faan '''Namiibia''']]
[[Datei:Namibia on the globe (Africa centered).svg|thumb|'''Namiibia''' uun Aafrika]]

'''Namiibia''', amtelk '''Republiik Namiibia''' (üüb [[Tjiisk]]: ''Republik Namibia''; üüb [[Ingels]]: ''Republic of Namibia''; üüb [[Afrikaans]]: ''Republiek van Namibië'') as en [[stoot]] uun a süüd faan [[Aafrika]]. A nööm faan a stoot leitet ham faan’t [[Wüst Namib]] uf, diar det hial küstenrüm faan’t lun iinnamt. Uun a waast leit de [[Atlantisk Ootseaan]], uun a nuurd lei [[Sambia]] an [[Angoola]], uun a uast leit [[Botsuana]] an uun a süüd an uast leit [[Süüdaafrika]]. At lun hee 2.113.077 lidj (2011)<ref>[https://www.citypopulation.de/Namibia.html www.citypopulation.de]</ref>. At hoodsteed as [[Windhoek]].

==Geografii==
{{Positionskarte+ | Namibia | width=500 | float=right | maptype=relief | caption=Koord faan '''Namiibia''' | places=
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=6 | lat=22/34//S | long=17/05// | region=NA-KH | label='''[[Windhoek]]'''}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=9 | lat=17/30//S | long=24/17// | region=NA-CA | label=<small>[[Katima Mulilo]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=10 | lat=22/40//S | long=14/32// | region=NA-ER | label=<small>[[Swakopmund]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=8 | lat=22/57//S | long=14/30// | region=NA-ER | label=<small>[[Walvis Bay (Steed)|Walvis Bay]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=12 | lat=24/38//S | long=17/58// | region=NA-HA | label=<small>[[Mariental, Namiibia|Mariental]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=12 | lat=26/35//S | long=18/08// | region=NA-KA | label=<small>[[Keetmanshoop]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=6 | lat=17/55//S | long=19/46// | region=NA-KE | label=<small>[[Rundu]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=2 | lat=17/37//S | long=18/36// | region=NA-KW | label=<small>[[Nkurenkuru]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=9 | lat=18/03//S | long=13/50// | region=NA-KU | label=<small>[[Opuwo]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=1 | lat=17/28//S | long=16/20// | region=NA-OW | label=<small>[[Eenhana]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=12 | lat=22/27//S | long=18/58// | region=NA-OH | label=<small>[[Gobabis]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=11 | lat=17/30//S | long=15/00// | region=NA-OS | label=<small>[[Outapi]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=7 | lat=17/48//S | long=15/42// | region=NA-ON | label=<small>[[Oshakati]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=4 | lat=17/43//S | long=16/13// | region=NA-OT | label=<small>[[Omuthiya]]</small>}}
  {{Positionskarte~ | Namibia | position=3 | lat=20/28//S | long=16/39// | region=NA-OD | label=<small>[[Otjiwarongo]]</small>}}

  {{Positionskarte~ | Namibia | position=8 | lat=21/09//S | long=14/35// | region=NA | mark=RedMountain.svg | marksize=12 | label=<small>[[Königstein (Namibia)|Königstein]]</small>}}

  {{Positionskarte~ | Y=0 | X=30 | position=6 | label=[[Angoola|<span style="color:#646464">'''ANGOOLA'''</span>]]}}
  {{Positionskarte~ | Y=0 | X=85 | position=6 | label=[[Sambia|<span style="color:#646464">'''SAMBIA'''</span>]]}}
  {{Positionskarte~ | Y=40 | X=75 | position=5 | label=[[Botsuana|<span style="color:#646464">'''BOTSUANA'''</span>]]}}
  {{Positionskarte~ | Y=88 | X=65 | position=5 | label=[[Süüdaafrika|<span style="color:#646464">'''SÜÜDAAFRIKA'''</span>]]}}
  {{Positionskarte~ | Y=12 | X=92 | position=6 | label=[[Simbabwe|<span style="color:#646464">'''SIMBABWE'''</span>]]}}

  {{Positionskarte~ | Y=70 | X=10 | position=6 | label=[[Atlantik|<span style="color:#2A6DB5">'''''ATLANTIK'''''</span>]]}}
}}

===Geograafisk Laag===
Namiibia leit för’t miast twesken 17° an 29° (faan a nuurd tu a süüd) an 11° an 26° (faan a waast tu a uast). At lun as amanbi tausis grater üüs Tjiisklun.<br>

At lun dialt grensen mä fjauer lunen. Det lingst grens (1376 km) faan't lun wurt mä [[Angoola]] an det kurtst (233 km) mä [[Sambia]] diald. At lun dialt uk en 1360 km lung grens mä [[Botsuana]] an en 967 km lung mä [[Süüdaafrika]]. A eeg faan Namiibia as 1572 km lung an lingt faan a mös faan de [[Kunene Struum]] uun a nuurd tu a mös faan de [[Oranje Struum]] uun a süüd. At nuurddial faan a eeg, faan de Kunene Struum tu a [[Swakop Struum]], as üüs de [[Skrook Eeg]] bekäänd.

====Berger====
De huuchst berig (2574 m) faan't lun as a [[Königstein]], wat en toop üüb a [[Brandberg]] as. Öler berger san: de [[Moltkeblick]] (2479 m), [[Stormberg]] (2424 m), [[Oorlogstein]] (2392 m), [[Auasende]] (2344 m), [[Grossherzog Friedrich Berig]] (2336 m), [[Regenstein]] (2302 m), [[Kamelberg]] (2211 m), [[Schroffenstein]] (2202 m) an det [[Schildkröte]] (2194 m).

====Sian====
Namiibia hee bluat tau sian, wat altidj mä weeder fald san: de [[Guinas Sia]] an [[Otjikoto Sia]], wat iar höölen wiar. Jo lei nai bi [[Tsumeb (Steed)|Tsumeb]] uun a süüduast faan det [[Oshikoto (Regiuun)|Oshikoto Regiuun]] uun a nuurd faan't lun.

====Eilunen====
At jaft hög eilunen twesken [[Walvis Bocht]] an a mös faan de [[Oranje Struum]]. Jo san (faan a nuurd tu a süüd) [[Hollams Bird Eilun]] (wat tu a süüd faan [[Walvis Bocht]] leit), [[Mercury Eilun]], [[Ichaboe Eilun]] (wat tu a nuurd faan [[Lüderitz]] lei), [[Halifax Eilun]], [[Seal Eilun]], [[Penguin Eilun]] (wat nai bi [[Lüderitz]] lei), [[North Long Eilun]], [[South Long Eilun]] (wat tu a süüd faan [[Lüderitz]] lei), [[Possession Eilun]], [[Albatross Eilun]], [[Pomona Eilun]] (wat nai bi det [[Elizabeth Bocht]] lei), [[Plumpudding Eilun]] an [[Sinclair Eilun]] (wat nai bi [[Kap Dernburg]] lei).

====Natschunaalparken====
Tau wichti natschunaalparken uun Namiibia san de [[Etosha Natschunaalpark]] an de [[Waterberg Natschunaalpark]].

====Struumer====
Fjauer grat struumer bilde grensen mä öler lunen:
* De [[Oranje Struum]] bildet dial faan't grens uun a süüd mä [[Süüdaafrika]]; faan trinjenam't [[Platrant]] tu at [[Atlantik]]. 
* De [[Kunene Struum]] bildet dial faan't grens uun a nuurd mä [[Angoola]]; faan de [[Ruacana Dam]] tu at [[Atlantik]].
* De [[Okavango Struum]] bildet uk dial faan't grens mä Angoola; faan a nuurdwaast dial faan det [[Kavango West]] Regiuun trinjenam faan’t steed [[Nkurenkuru]] tu a nuurduast dial faan det [[Kavango East]] Regiuun trinjenam faan’t steed [[Mukwe]].
*De [[Sambesi Struum]] bildet dial faan't grens mä [[Sambia]]; faan a nuurduast faan det [[Zambezi (Regiuun)|Zambesi Regiuun]] trinjenam [[Katima Mulilo]] tu dön [[Mambova Struumgauen]] uun det likedening dial faan detdiar regiuun.

===Diarten===
Sköölen faan [[Elefanten|Aafrikoons Elefanten]] wene uun det [[Kunene (Regiuun)|Kunene Regiuun]] an uun de [[Etosha Natschunaalpark]] uun a nuurd faan't lun. [[Nööshurner|Suart Nööshurner]] wene uun a nuurdwaast faan’t lun an [[Nööshurner|Witj Nööshurner]] uun a uast (faan a nuurd tu a süüd). Slacher faan [[Seebra|seebras]] wene uun a nuurdwaast (huar ''Equus quagga burchellii'' wene) an nuurduast (huar ''Equus quagga chapmani'' wene) an uun dialen faan’t huuchland, wat beeft a eeg leit, faan de [[Cunene Struum|Kunene Struum]] hen tu de [[Oranje Struum]] (huar ''Equus zebra hartmannae'' wene). Sköölen faan [[Aaben|aaben]] wene uun letj dialen faan a nuurd (''Chlorocebus cynosuros'') an uk loongs de [[Oranje Struum]] (''Chlorocebus pygerythrus''). En slach faan [[Paawiaaner]] (''Papio ursinus'') wene uun’t hiale lun.

===Steeden===
Dön tjin gratst steeden (efter’t taal faan iinwenern) san:
{| class="wikitable"
|-
! !! '''Steed''' !! '''Lidj'''<br>(2011)<ref>[http://www.citypopulation.de/Namibia.html www.citypopulation.de]</ref>!! '''Regiuun''' || colspan="4" | '''Biljen'''
|-
| 1 || [[Windhoek]] || align=right | 325.858 || [[Khomas]] || rowspan="5" | [[Datei:Windhoek_aerial.jpg|150px|thumb|Windhoek]] || rowspan="5" | [[Datei:Ozzys_Beerhouse_and_Eugen_Kakukuru_Street_in_Rundu,_Namibia,_March_2006.jpg|150px|thumb|Rundu]] || rowspan="5" | [[Datei:Walvis Bay aerial.jpg|150px|thumb|Walvis Bay]] || rowspan="5" | [[Datei:Swakopmund (Namibia).jpg|150px|thumb|Swakopmund]]
|-
| 2 || [[Rundu]] || align=right | 63.431 || [[Kavango East]] 
|-
| 3 || [[Walvis Bay (Steed)|Walvis Bay]] || align=right | 62.096 || [[Erongo]]
|-
| 4 || [[Swakopmund]] || align=right | 44.725 || [[Erongo]]
|-
| 5 || [[Oshakati]] || align=right | 36.541 || [[Oshana (Regiuun)|Oshana]] 
|-
| 6 || [[Rehoboth (Steed uun Namiibia)|Rehoboth]] || align=right | 28.843 || [[Hardap]] || rowspan="5" | [[Datei:Oshakati Town Council.jpg|150px|thumb|Oshakati]] || rowspan="5" | [[Datei:Rehoboth Bird´s-eye view.jpg|150px|thumb|Rehoboth]] || rowspan="5" | [[Datei:Katima Mulilo Bridge.jpg|thumb|150px|Katima Mulilo]] || rowspan="5" | [[Datei:C41 Oshikati Ondangwa.jpg|150px|thumb|Ondangwa]]
|-
| 7 || [[Katima Mulilo]] || align=right | 28.362 || [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]]
|-
| 8 || [[Ondangwa (Steed)|Ondangwa]] || align=right | 22.822 || [[Oshana (Regiuun)|Oshana]]
|-
| 9 || [[Okahandja (Steed)|Okahandja]] || align=right | 22.639 || [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]]
|-
| 10 || [[Keetmanshoop]] || align=right | 20.977 || [[ǁKaras]]
|}

=== Indialing faan Ferwalting ===
Sant 2013 hee Namiibia 14 regiuunen, wat iin uun woolkreiser diald wurd.<br>

{| class="wikitable"
! !! '''Regiuun''' !! ISO !! Grate (km²) !! '''Lidj (2011)''' !! '''Hoodsteed''' !! '''Koord'''
|-
! 1
| [[Erongo]]
| NA-ER
| style="text-align:right;" | 63.539
| style="text-align:right;" | 150.809
| [[Swakopmund]] 
| rowspan=14 | [[File:Lettered Namibia Regions1.jpg|450px]]
|-
! 2 
| [[Hardap]]
| NA-HA
| style="text-align:right;" | 109.781
| style="text-align:right;" | 79.507
| [[Mariental, Namiibia|Mariental]] 
|-
! 3
| [[Kavango East]]
| NA-KE
| style="text-align:right;" | 25.576
| style="text-align:right;" | 115.447
| [[Rundu]]
|-
! 4 
| [[Kavango West]]
| NA-KW
| style="text-align:right;" | 23.166
| style="text-align:right;" | 107.905
| [[Nkurenkuru]]
|-
! 5
| [[Khomas]] 
| NA-KH
| style="text-align:right;" | 36.964
| style="text-align:right;" | 342.141
| [[Windhoek]]
|- 
! 6
| [[Kunene (Regiuun)|Kunene]]
| NA-KU
| style="text-align:right;" | 115.260 
| style="text-align:right;" | 86.856
| [[Opuwo]]
|-
! 7
| [[Ohangwena (Regiuun)|Ohangwena]]
| NA-OW
| style="text-align:right;" | 10.706
| style="text-align:right;" | 245.446
| [[Eenhana]] 
|-
! 8
| [[Omaheke]] 
| NA-OH
| style="text-align:right;" | 84.981
| style="text-align:right;" | 71.233
| [[Gobabis]]
|-
! 9
| [[Omusati (Regiuun)|Omusati]]
| NA-OS
| style="text-align:right;" | 26.551
| style="text-align:right;" | 243.166
| [[Outapi]]
|-
! 10
| [[Oshana (Regiuun)|Oshana]]
| NA-ON
| style="text-align:right;" | 8647
| style="text-align:right;" | 176.674
| [[Oshakati]] 
|-
! 11
| [[Oshikoto (Regiuun)|Oshikoto]] 
| NA-OT
| style="text-align:right;" | 38.685
| style="text-align:right;" | 181.973 
| [[Omuthiya]]
|-
! 12 
| [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]]
| NA-OD
| style="text-align:right;" | 105.460
| style="text-align:right;" | 143.903
| [[Otjiwarongo]] 
|-
! 13
| [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]]
| NA-CA
| style="text-align:right;" | 14.785
| style="text-align:right;" | 90.596
| [[Katima Mulilo]] 
|-
! 14 
| [[ǁKaras]]
| NA-KA
| style="text-align:right;" | 161.514
| style="text-align:right;" | 77.421
| [[Keetmanshoop]]
|}

Üüb grünj artikel 103 faan’t ferfaading faan Namiibia, kön feranringen uun‘t taal, grate an apdialing faan a regiuunen üüb grünjlaag faan riader faan’t [[Ufgrensingskomischuun faan Namiibia]] föörnimen wurd. Sant 1990 at jaft fjauer ufgrensingkomischuunen. De iarst komischuun uun 1990 reet at grünjleien faan 13 regiuunen an 95 woolkreiser. At riad wurd faan iin uun kreeft faan det [[Regional Councils Act of 1992]] saatet wurd. De naist komischuun (1998) hed tu’t fulig: dat a nööm faan det Okavango Regiuun wurd tu Kavango Regiuun feranret; dat at taal faan woolkreiser huuger tu 103 maaget; an dat enkelt grensen feranret wurd. De traad komischuun (2002) maaget at taal faan woolkreiser huuger tu 107.<br>

Det letst komischuun (2013) hed tu’t fulig, dat:
* Det Kavango Regiuun iin uun tau regiuunen diald wurd: det [[Kavango West|Kavango West Regiuun]] an det [[Kavango East|Kavango East Regiuun]];
* At taal faan woolkreiser huuger tu 121 maaget wurd;
* Det Caprivi Regiuun det [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi Regiuun]] amneemd wurd;
* Det Karas Regiuun det [[ǁKaras|ǁKaras Regiuun]] amneemd wurd;
* Enkelt grensen feranret wurd; an
* A nöömer faan enkelt woolkreiser feranret wurd.

== Befölkring ==
Efter det letst folksteeling faan 2011 hed Namiibia 2.113.077 iinwenern. 1.021.300 faan a lidj wiar karmen an 1.083.600 wiar wüfhööd,<ref>''Namibia 2011 Population And Housing Census Preliminary Results'', National Planning Commission.</ref>

=== Spriiken ===
3 sköölen faan spriiken wurd uun Namiibia spreegen: dön [[Bantu Spriiken]], dön [[Khoisan Spriiken]] an dön [[Germaans Spriiken]] ([[Ingels]] an [[Afrikaans]]).<br>
<br>
Det spriik, wat det gratst taal faan spreegern hee, as det [[Ovambo (Spriik)|Ovambo Spriik]] (aanjnööm: ''Oshivambo''), en [[Bantu Spriiken|Bantu Spriik]]. Det wurt för't miast uun a nuurd faan't lun spreegen an hee tau dialekten: [[Kwanyama]] an [[Ndonga]]. Efter det 2011 folksteeling, 49 prosent faan a hüshualer du uun, dat jo det Ovambo Spriik spreege. En öler wichti Bantu Spriik as det [[Herero (Spriik)|Herero Spriik]] (aanjnööm: ''Otjiherero''), wat faan 191.700 lidj uun dön [[Omaheke]], [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]] an [[Kunene (Regiuun)|Kunene]] Regiuunen spreegen wurt.<br>
<br>
Oner dön Khoisan Spriiken as [[Khoekhoe (Spriik)|Khoekhoe]] (aanjnööm: ''Khoekhoegowab'') wichti: 11,3 prosent faan hüshualer du uun, dat jo detheer Spriik spreege. Oner dön Germaans spriiken, du 10,6 prosent faan hüshualer uun, dat jo [[Afrikaans]] üüs mamenspriik brük. 0,9 prosent du uun, dat jo [[Tjiisk]] spreege. At gratdial faan’t befölkring uk spreegt [[Afrikaans]] üüs naist spriik.<br>
<br>
Öler spriiken uun’t lun san: 
* [[Diriku]] ([[Bantu Spriiken|Bantu]], 10.000 spreegern), wat uun [[Kavango West]], [[Kavango East]], [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]] an [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Fwe]] ([[Bantu Spriiken|Bantu]], 9950 spreegern), wat uun det [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Haiǁom]] ([[Khoisan Spriiken|Khoisan]], 46.000 spreegern), wat uun det [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Juǀʼhoan]], wat uun [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]], [[Omaheke]], [[Kavango East]] an [[Kavango West]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Khwedam]], wat [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] an [[Kavango East]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Kuhane]], wat uun det [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Kung-Ekoka]], wat uun [[Otjozondjupa (Regiuun)|Otjozondjupa]] an [[Erongo]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Kwambi]], wat uun [[Oshana (Regiuun)|Oshana]], [[Omusati (Regiuun)|Omusati]] an [[Ohangwena (Regiuun)|Ohangwena]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Kwangali]], wat uun [[Kavango East]] an [[Kavango West]] regiuunen spreegen wurt
* [[Lozi]], wat uun [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] an [[Kavango East]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Mashi]], wat uun [[Kavango East]] an [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Mbalanhu]], wat uun [[Kunene (Regiuun)|Kunene Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Mbukushu]], wat uun [[Kavango East]] an [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Naro]], wat uun det [[Omaheke|Omaheke Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Nuurdwaast !Kung]], wat uun [[Kavango East]] an [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi]] regiuunen spreegen wurt.
* [[Tswana]], wat uun [[Omaheke]] an [[Hardap]] regiuunen spreegen wurt.
* [[!Xóõ]], wat uun det [[Hardap|Hardap Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Yeyi]], wat uun det [[Zambezi (Regiuun)|Zambezi Regiuun]] spreegen wurt.
* [[Zemba]], wat uun det [[Kunene (Regiuun)|Kunene Regiuun]] spreegen wurt<ref>[https://www.ethnologue.com/country/NA/languages Ethnologue, ''Namibia'']</ref>.

=== Biljing ===
Namiibia hee trii uniwersiteeten: det [[Universiteet faan Namiibia]], det [[Namiibik Universiteet för Wedenskap an Technologii]] an det [[International University of Management]].

== Kultüür ==
=== Literatüür ===
De iarst romoon, wat faan a skriiwer skrewen wurd, diar uun Namiibia bäären wurd, as ''Born of the Sun: A Namibian Novel''. A skriiwer faan a romoon wiar [[Joseph Diescho]] ([[1955]]-). Hat as en stak faan’t leewent faan en maan, Muronga, diar berigwerker wurd. Hi belewet üngerochtighaiden an wurd en rebel. En öler bekäänd skriiwer as [[Helmut Kangulohi Angula]] ([[1945]]-), diar a romoon ''Tau düüsen daar faan Haimbodi ya Haufiku'' skreew. Hi as en stak auer’t tidj faan a stridj föör suwereniteet faan det [[SWAPO]].

==Histoore==
Dön drüg lunstreger faan Süüdwaastaafrika san sant fölen düüsen juar aran föör dön [[San (fulk)|San]] an [[Damara]]. Bi föl aafrikoons fölkerwaanringen droong faan det 17. juarhundert dön [[Herero]], [[Nama]], [[Orlam]] an [[Ovambo]] iin uun’t lun iin. 

===Tjiisk Süüdwaastaafrika===
1. Mei [[1883]] wurd at gebiit faan't Bocht faan Angra Pequena (at [[Lüderitzbocht]] faan nü) faan a [[Nama (Folk)|Nama]] för 200 ual rulern an 110 Ingels pünj keeft. Det wiar a began faan Tjiisk Süüdwaastaafrika. At lun bleew en tjiisk kolonii tu [[1915]]. Uun a [[Iarst Wäältkrich]] wurd at lun faan [[Süüdaafrika]] besaat.

Guwernöören faan Tjiisk Süüdwaastaafrika: [[Theodor Leutwein]] (1898-1905), [[Lothar von Trotha]] (August-Nofember 1905), 
[[Friedrich von Lindequist]] (1905-1907), [[Bruno von Schuckmann]] (1907-1910), [[Theodor Seitz]] (1910-1915).

===Süüdaafrikoons Süüdwaastaafrika===
At lun wurd troch beslütj faan’t [[Fölkerbinj]] [[1920]] tu det [[Süüdaafrika|Süüdaafrikoons Unioon]] üüs mandaatsteritoorium tudiald. Efter de [[Naist Wäältkrich]] ferschückt dön [[Feriand Natschuunen]] ferjiiws tu ütjliasin, Süüdaafrika faan’t lun tu wechnemin. En suwereniteetskrich begand [[1960]] jin det süüdaafrikoons ferwalting. Iarst efter det [[Internatschunaal Gerichtshoof]] uun [[Den Haag]] [[1971]] ferklaaret, dat det süüdaafrikoons ferwalting jin’t gesets wiar, wul Süüdaafrika 1972 efter en uunmeeden auergungstidj iin uun’t suwereniteet tu entleeten. 

Det süüdaafrikoons ferwalting lai tjiin ''[[Bantustan|Bantustanen]]'' grünj:

{|class="wikitable sortable"
|-
! Bantustan
! Hoodsteed
! Juaren
|-
| Uast Caprivi 
| [[Katima Mulilo]]
| 1972–1989
|-
| Hererolun 
| [[Okakarara]]
|1970–1989
|-
| Ovambolun 
| [[Ondangwa|Ondangua]]
|1973–1989
|-
| Kavangolun 
| [[Rundu]]
| 1973–1989
|-
| Bushmanlun
| [[Tsumkwe]]
| 1989
|-
| Damaralun
| [[Khorixas|Welwitschia]]
| 1980–1989
|-
| Namalun
| [[Keetmanshoop]]
| 1980–1989
|-
| Kaokolun 
| [[Opuwo|Ohopoho]]
| 1970–1989
|-
| Rehoboth
| [[Rehoboth]]
| 1979–1989
|-
| Tswanalun
| [[Aminuis]]
| 1979–1989
|}

De suwereniteetskrich kaam [[1989]] mä'n woopenrau tu aanj.

===Suwereniteet===
At lun wurd 21. marts [[1990]] suwereen. Uun [[1994]] wurd [[Walvis Bay]], wat tuföören tu Süüdaafrika hiart hed, dial faan't lun.

== Politiik ==
Namiibia as en republiik. Det stootsauerhood as a president, diar arke fiiw juar nai weelet wurt. Det namiibisk regiaring bestäänt ütj en premier-minister, diar tup mä’t kabinet faan a president neemd wurt. A president faan’t sun sant [[2015]] as [[Hage Geingob]] an det premier-minister [[Saara Kuugongelwa-Amadhila]]. At partei faan’t regiaring as [[SWAPO]].

=== Bütjenpolitiik ===
Namiibia as lasmoot faan dön [[Feriand Natschuunen]] sant 23. April [[1990]]. Det as uk sant [[1990]] lasmoot faan det [[Commonwealth of Nations]].

==Wiartskap==
Namiibia hiart tu't [[Tolunioon faan det Süüdelk Aafrika]]. At weering faan't lun as de [[Namiibia-Dollar]], wat faan det [[Beenk faan Namiibia]] ütjbroocht wurt.

==Referensen==
<references />

{{Lunen uun Aafrika/fe}}

{{Coordinate|NS=22/34//S |EW=17/9//E |type=country |region=NA}}

[[Kategorie:Namiibia| ]]