1905

Kalendern

Gregoriaans kalender 1905 MCMV Ab urbe condita 2658 Armeensk kalender 1354 ԹՎ ՌՅԾԴ Schineesk kalender 4601 – 4602 辛辰 – 壬巳 Etiopisk kalender 1897 –1898 Hebreewsk kalender 5665 – 5666 Hindukalendern - Vikram Samvat 1960 – 1961 - Shaka Samvat 1827 – 1828 Iraans kalender 1283 –1284 Islaamisk kalender 1323 –1323

^(fe.) 1905 wiar det füft juar faan at 20. juarhunert. At juar begand mä’n Söndai uun de Gregoriaans kalender an mä’n Saninj uun de Juliaans kalender.

^(mo.) 1905 wus dåt füft iir foon dåt 20. iirhunert. Et iir begand ma’n Sandi önj di Gregoriåånsch Kaläner än ma’n Saneene önj di Juliåånsch Kaläner.

^(sö.) 1905 wiar dit fifst Jaar fan dit 20. Jaarhön’ert.

Bejewenhaiden – Feerfaole – Forfåle – Fuarfalen

• 09. Janewoore^jul. / 22. Janewoore^greg.: A Bludsöndai uun Sankt Petersburg, Rüs Keiserrik. En ünbewoopent an rauelk demonstratschuun faan werkern wurd faan saldooten föör a Wonterpalast tupschööden. Det wiar a began faan det Rüs Rewolutsion 1905.
• 27. Mei: Siaslacht bi Tsushima uun a Rüs-Jaapaans Krich.
• 5. Jüüle: Alfred Deakin wurd weler premierminister faan Austraalien.
• 13. August: Suwereniteet för Noorweegen.
• 01. September: Alberta an Saskatchewan wurden prowinsen faan Kanada.
• 07.-18. Deetsember: Staheu uun Moskau.
• 12.–16. Deetsember: Staheu uun Kiew.

ünbekäänd dootem

• A Moshulu woort uun siinst steld.

Bäären – Tolaid – Tuläid – Bēren

• 16. Mei: Henry Fonda, US-amerikoons schauspeler († 1982)
• 29. Jüüle: Dag Hammarskjöld, sweeds poliitiker, generoolsekreteer faan dön Feriand Natschuunen († 1961)
• 04. September: Mary Renault, britisk skriiwer († 1983)
• 05. September: Arthur Koestler, britisk skriiwer († 1983)
• 18. September: Greta Garbo, sweedsk filmschauspeler († 1990)

Störwen – Sturwen – Stürwen

• 24. Marts: Jules Verne, fraansöösk skriiwer († 1828)
• 12. Jüüle: Jørgen Malling, deensk komponist (* 1836)
• 14. September: Pierre Savorgnan de Brazza, fraansöösk forsker faan Aafrika (* 1852)