Martin Flor

Tekst üüb Öömrang

Martin Flor (* 24. Mei 1597 uun Bräist, † 11. Detsember 1686 üüb Oomram) wiar prääster üüb A Nääs an Oomram.

Leewent

Det beskriiwang faan Martin Flor sin leewent stamt faan Johannes Jannen (1871-1950). Det as hoonskraftelk auerleewert an faan Reinhard Jannen auerdraanj wurden. Diarbi as det skriiwwiis ei feranert wurden. Sodenang as det ei so lacht tu leesen.

Martinus Florus 1596 bären uun Bredstedt an fan 1629 to 1686 Präster üüb Aamram as a Stamfeeder fan di tálrik Floren an uk fan a Quedens Familie.

To sin Tidj as uun a ömrang Sark föl den worden: at Schalllad auer a Kanzel, Krünloghtern, jo ual mäsang Lághtstonners üüb Altar san uun sin Amtstidj a Sark skeenkt worden. Hi sallew skeenkt 1655 me sin iast Wüf Poppke a Sark an Altarlághtstonner. Efter a Duas fan sin iast Wüf Poppke bifreid hi ham wedder to a öder Taagh me Anna fan Hüsem, diar uk 1686 storew an toglik me ham beerdaght wurd.

David Monrad, san Adjunct an Nahfolger, skraft diarauer: "Anno 1686, 15. Sept. ist der wegl. [?] Martin Florus im 90 Jahre gestorben, zugleich mit seiner Frau Anna von mir zur Erde bestattet (bestätigt). Nachdem er allhie in 57 Jahren Prediger gewesen u. auf Nordmarsch 3 Jahre. 2 Jahre war er stets bettlägrig. Nun aber hat endlich der liebe Gott alles wohlgemacht." Skraftalk as fan ham nant muar efter üüs an letj Notiz faan sin Unstellang, diar fan di ual Mechlenburg unt Sarkenbuk iinklewwet as.

Martin Flor hed 7 Dringer an 2 Faamnen. Bütjen san Dring Paul, diar Präster wurd an Urban, diar äder storew, san sin Dringer wahrskiinalk Sialidj, dialwis Kopteins weesen, an uuntonemmen as't, dat Martin Flor, liküs di Präster Richardus Petri fan Fer, ei alianang sin Dringer, man uk öder Ömrangan a Sjüürmanskonst liard hä. Fan sin Dringer wennet 3 üüb Fer. Paul üüs Präster (Diakonus) uun Södderanj an Jacob an Johann uun Ollersem üüs Comadeurs. Fan jo stamme a Floren üüb Fer an Sal uf. Sin öder 3 Dringer Mathias Peter an Volkert wennet üüb Aamram an hed an tálrik Familie, man hat skinjt, üüs wan hör Efterkemmen a Floren Stamm ei altomal bihellen ha. Sin Faamen Lucia wiar me Riklef Rörden ütj Nebel bifreid an wiar Mam fan muar Jongen. Uun an ual Fertiaknis fan alla Ömrangen uun 1716 san Ricklef Rördens Sohn Jacob Ricklefs an nogh muar Riklefs fertiakend. Bi Jacob san Nöm stänt do nogh Jung Krasten Jacobs, diar waarskiinalk sin Wüf weesen as an 85 Juar ual wurd. Wi sê, a Nöömer wurd uun ianen weg wakselt. Sin öder Faamen Geeske wiar me Komandeur Buh Karstens ütj Northarep bifreid an wurd man 26 Juar ual. Of det hör wiar huar't fan hêt: Buh Karstens hed an smok Wüf, an diar wurd sad, a Präster hêl ar tup mê, diaram jaget a Ömrangen ham Anno 1682 wêg, witj ik ei.

Man Martin Flor hêl ham an Adjunkt, Jacob Boethius, diar 5 Juar ham holep, an efter ham David Monradius, diar uk san Nahfolger wurd. Fan Buh Karstens hêt at nogh widjer: Comandeur Buh Karstens kam fan a Rais tüs, an üüs sin stolt Wüf ham ei harki wull, spänd hi a Hingster för a Wanj, keerd hör wedder tüs to hör Atj an sad: "Tji din Faamen man iast ans roght ap, do kêm ik wedder an hali's." Det holep, jü Wüf wurd beeder, an Buh Karstens kam, an hálets wedder.

Man hat as mögelk, dat Buh Karstens ham för a öder Taagh bifreid hä, skrewwen kaan ik ar nant auer finj.

Jacob Flor wiar toiast bifreid me an Faamen fan Girre Nikkelsen bi Nurd, eftert me an Jong Ehlen ütj Ollersem, an wennet sant di Tidj üüb Fer. Man hi as üüb Aamram bigreewen. Auer ham stänt üüb an Krünloghter uun Höw skrewwen: "Disse Krone heft de ehrsame Jacob Flor tho Gades Ehre und disser Kerken thom Zyradt verehret, sines Olders 38 Jahre, by der See gefahren 22 Jahr, Schipper und Komandeur gewest 9 Jahr. Gott allein die Ehre. Ao 1671."

Hi storew kurt hirüüb, sin Denkmal leit uun a Sark an as uuntonemmen, dat hi diar uk raut. Üüb die Stian stänt di smok Sprügh, diar nogh gud to leesen as, ütj Psalm 109: "Stah mi bi, Herr min Gott, help mi na dinne [?] Gnade, datt se inne werden, datt ditt dine [?] Hand, datt du, Herr, sockes deist."

Paul Flor wiar fan 1660-1709 Diakonus uun St. Laurentii. Sin Wüf hêt Marina an wiar ütj Bredtstedt [sic]. Fan sin Jongen ha 3 a Theologie studiaret. 1 storew üüs Student 29 Juar ual. Urban wurd Präster uun Muarsem üüb Sal. Fan ham skraft di Chronist C.P. Hansen, dat hi ar an trauen Sialsorger wiar an am at Muarsumer [sic] Sarken- an Skuulweesen föll den hä, an dat am ham üüs di egentlik Gründer fan at salrang Skuulweesen uunsê mut. Uk hê hi uun a Sjüürmanskonst onerraght, an ödern diarto apmuntert. Martin as Präster uun St. Laurentii üüb Fer weesen.

Johann Flor wiar liküs san Brudder Jacob, Comandeur. Hi storew uk uun a best Juaren an raut uun a St. Laurentii Sark üüb Fer. 7 faan sin Dringer mut äder stürwen wees, hörrens Nöm waart ei uundrapt uun a Copulationsregisters. Sin tau Jongen Martin an Marret wiar bialen üüb Fer bifreid. Martin as waarskinelk disallew, diar uun an ual Fertiaknis binämd Comandeur Maarte Flore de Wit, as, diar fan 1715 to 46 üüs Comandeur fären, an uunt Gehial 147 1/2 Walfasker fangd hä.

Fan ham stamme uk a Slomans uun Hamboreg uf, egentlik rightager fan sin Faamens-Faamen. Martin Flor bifreid ham me Ing, Oluf Rördens Faamen ütj Dunsem, an hed 6 Jongen, diarfan wiar Gundel Flor bifreid me Fröd Jung Frödden ütj Ollersem 1741. Hör Faamen Thur Frödden, bären 1751, bifreid hör wedder me Comandeur Hinrich Braren, eftert Navigations Examinator an Luatsencomandeur uun Tönnang. Hi as bikänd dör sin so nämd Schazkammer [sic] of "Hunbuk för a Sjürmanskonst". An 2 fan hör Jongen, jung Göntje wiar Skapsreeder Rob. M. Slomans uun Hamboreg sin Wüf, an Göntje wiar Wüf fan John Slomann [sic].

Johann Flor sin Daghter [sic] bifreid hör 1690 för a iast Taagh me Nickels Jensen ütj Ödersam (2 Jongen), diar 1693 uun Greenlun storew. 1697 bifreid jü hör wedder me Hark Bohn ütj Ollersam (3 Jongen). Hör Faamen Elin Harken bifreid hör 1728 me Georg Hinrich Quedensen ütj Broaker. Det as waarskinalk an Brudder fan Philipp Quedensen, Präster to St. Laurentii üüb Fer weesen, an wennet toiast uun Ollersam. 1734 taagh jo ütj to Aamram. Hi as Stammfeder fan a ömrang "Quedensens" an wiar Skapper, jo hed tup 9 Jongen. Hark of Hinrich Quedensen, bären 1733, wurd Atj fan Georg Hinrich Quedensen an Volkert Quedensen. Bütjen ham san nogh bikänd Johann Casper Quedensen, Phillip Ernst Quedensen, bären 1734, an Boy Quedensen, bären 1738.

Luke uk diar

• Stambuum famile Stotz