Finistère (Department)

Faan Wikipedia
Tekst üüb Fering


Det Finistère Department uun Frankrik

Det Finistère Department ([finistɛʁ]; üüb Bretoonsk: Penn-ar-Bed) as ian faan dön fjauer departmenten faan a Bretagne uun Frankrik. At department leit uun a waast faan't regiuun. Uun a nuurd as de Ingelsk Kanool, uun a nuurduast leit Côtes-d'Armor, uun a süüduast Morbihan, uun a süüd a Atlantik an uun a waast det Keltisk Sia. Det hee 914.376 lidj (2021)[1]. At hoodsteed faan't department as Quimper.

Geografii[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Uun a uast san berger - a Monts d'Arrée an at Montagne Noire. De huuchst ponkt uunt't department as de Roc'h Ruz (385 m), wat uk de huuchst ponkt uun a Bretagne as.

Kliima[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Temperatüür, Rin of Snä üüb't Île d’Ouessant, Finistère Department
Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det
Max. Temp. (°C) 10 10 10 11 14 16 18 18 17 15 12 11 Ø 13,5
Min. Temp. (°C) 7 6 7 8 10 12 13 14 13 12 9 8 Ø 9,9
Tempratuur (°C) 8,5 8 8,5 9,5 12 14 15,5 16 15 13,5 10,5 9,5 Ø 11,7
Rin of snä (mm) 80 70 57 40 40 33 31 45 58 60 89 82 Σ 685
Rindaar (d) 15 14 12 9 8 7 6 8 9 10 15 14 Σ 127
Weedertempratuur (°C) 10 9 10 10 12 13 16 17 16 14 13 12 Ø 12,7
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
10
7
10
6
10
7
11
8
14
10
16
12
18
13
18
14
17
13
15
12
12
9
11
8
Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det
R
i
n
.
.
o
f
.
.
s
n
ä
80
70
57
40
40
33
31
45
58
60
89
82
  Jan Feb Mar Apr Mei Jün Jül Aug Sep Okt Nof Det
Efter: Jean-Noël Darde: Plages et côtes de France. Éditions Balland, Paris 1991

Steeden[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Dön tjiin gratst steeden uun't department san:

# Steed Üüb Bretoonsk Lidj (2018)[2] Koord
1 Brest Brest 139.602
2 Quimper Kemper 63.166
3 Concarneau Konk-Kerne 19.502
4 Landerneau Landerne 15.914
5 Guipavas Gwipavaz 14.842
6 Morlaix Montroulez 14.729
7 Douarnenez Douarnenez 14.015
8 Plougastel-Daoulas Plougastell-Daoulaz 13.330
9 Plouzané Plouzane 12.979
10 Quimperlé Kemperle 12.188

Iindialing faan Ferwalting[Bewerke | Kweltekst bewerke]

A Arrondissementen faan det Finistère Department

At department hee fjauer arrondissementen, wat iin uun 282 komuunen onerdiald san:

# Arrondissement Grate (km²)[3] Lidj (2018)[3]
1 Brest 1396 376.671
2 Châteaulin 1757 81.420
3 Morlaix 1331 129.101
4 Quimper 2250 324.543

A kommuunen hiar uk tu trii slacher faan ferbanter: seekstanj gemianskapen faan komuunen (communautés de communes), fjauer gemianskapen faan aglomeratschuunen (communautés d’agglomération) an ian metropool (métropole; Brest).

  • Gemianskapen faan komuunen: Cap Sizun-Pointe du Raz - Douarnenez Communauté - Haut-Léon Communauté - Haut Pays Bigouden - Haute Cornouaille - Lesneven et Côte des Légendes - Monts d’Arrée Communauté - Pays Bigouden Sud - Pays d’Iroise - Pays de Landerneau-Daoulas - Pays de Landivisiau - Pays des Abers - Pays Fouesnantais - Pleyben-Châteaulin-Porzay - Poher Communauté - Presqu’île de Crozon-Aulne maritime.
  • Gemianskapen faan aglomeratschuunen: Concarneau Cornouaille Agglomération - Morlaix Communauté - Quimper Bretagne Occidentale - Quimperlé Communauté.


Det hee uk 27 kantoonen, wat sowat üüs woolkreiser san:

  • Brest-1 - Brest-2 - Brest-3 - Brest-4 - Brest-5 - Briec - Carhaix-Plouguer - Concarneau - Crozon - Douarnenez - Fouesnant - Guipavas - Landerneau - Landivisiau - Lesneven - Moëlan-sur-Mer - Morlaix - Plabennec - Plonéour-Lanvern - Plouigneau - Pont-de-Buis-lès-Quimerch - Pont-l’Abbé - Quimper-1 - Quimper-2 - Quimperlé - Saint-Pol-de-Léon - Saint-Renan.
A Ferbanter faan Komuunen uun det Finistère Department
A Kantoonen faan det Finistère Department

Befölkring[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Uun det 19. juarhunert an det 20. juarhunert moost föl faan a lidj uun't department ütjwaanre, am werk tu finjen. Jo ging tu fööraal tu Pariis an uk Rennes, Nantes an a huuwner Le Havre an Toulon. Nü kem föl faan jo turag, auer a prisen faan weningen an hüsing uun Pariis so huuch san.

Dön miast lidj wene uun steeden, fööraal uun an trinenjam Brest an Quimper.

At taal faan a lidj uun't department sant 1791:

Iinwenertaalen
JuarIinw.±% per juar
1791285.730—    
1801439.046+4.39%
1806452.895+0.62%
1821483.095+0.43%
1826502.851+0.80%
1831524.396+0.84%
1836546.955+0.85%
1841576.068+1.04%
JuarIinw.±% per juar
1846612.151+1.22%
1851617.710+0.18%
1856606.552−0.36%
1861627.304+0.68%
1866662.485+1.10%
1872642.963−0.50%
1876666.106+0.89%
1881681.564+0.46%
JuarIinw.±% per juar
1886707.820+0.76%
1891727.012+0.54%
1896739.648+0.35%
1901773.014+0.89%
1906795.103+0.57%
1911809.771+0.37%
1921762.514−0.60%
1926753.702−0.23%
JuarIinw.±% per juar
1931744.295−0.25%
1936756.793+0.33%
1946724.735−0.43%
1954727.847+0.05%
1962749.558+0.37%
1968768.929+0.43%
1975804.088+0.64%
1982828.164+0.42%
JuarIinw.±% per juar
1990838.687+0.16%
1999852.418+0.18%
2006883.001+0.50%
2011899.870+0.38%
2016908.249+0.19%
2019915.090+0.25%
Kwel: SPLAF[4]

Spriiken[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Det Leoneg spriikwiis faan det Bretoonsk Spriik wurt uun a nuurd faan't department snaaket an det Kerneveg[5] spriikwiis uun a süüd.

Kwelen[Bewerke | Kweltekst bewerke]

  1. France: Administrative Division, citypopulation.de
  2. France: Finistère, citypopulation.de
  3. 3,0 3,1 Finistère: Department in France, citypopulation.de
  4. Site sur la Population et les Limites Administratives de la France
  5. A nööm faan detheer spriikwiis as nai tu a aanjnööm faan det Kornisk Spriik kernewek.