Tornaado
 Tekst üüb Öömrang
|
En Tornaado as en horelwinj, di oober ei uun a troopen, man uun madel breetjin föörkomt.
Uun ääg woort hi tu en Winjhöös, auer sia tu en Weederhöös.
En tornaado lewet miast bluas tjiin minüten, koon oober uk en stünj düüre. Di tornaado salew as mä 0 bit 100 km/h onerwai, oober huar hi a eerd bereert, koon a winj bit 500 km/h gau wei.
A miast tornaados saan swaak (kategorii F0, F1), 11% san madelstark (F2, F3), an bluas 1% san fürchterlik stark (F4, F5). A slimst tornaados jaft at miast uun a Great Plains (USA), huar kuul, drüg loft faan a Rocky Mountains deel weit, an ham mä warem, wiat loft faan a Golf faan Meksiko misket. Uun Sjiisklun san a tornaados miast ei so stark, en F4 tornaado komt ferlicht iansis uun twuntag juar föör, an en F5 tornaado ferlicht iansis uun hunert juar. Man uk bi en F3 tornaado gung al hüsang uunstaken.
Iindialang
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Det iindialang tu F-kategoriin gongt efter't Fujita-Skaala. Diarbi as F0 amanbi so föl üs 11 Beaufort, F1 amanbi 12 Beaufort .
| F | km/h | Skak |
|---|---|---|
| F0 : | 63 - 117 | Twiigen breeg uf, enkelt buumer kap am. |
| F1 : | 118 - 180 | Saagen gung uunstaken, wenwaanjer kap am. |
| F2 : | 181 - 253 | Saagen wei wech, grat buumer kap am. |
| F3 : | 254 - 332 | Woger kap am, autos an LKW kap am. |
| F4 : | 333 - 418 | Hüsang breeg tuup. |
| F5 : | 419 - 512 | Hüsang wei wech, asfalt woort faan a struaten rewen. |
| F6 : | 513 - 612 | As noch ei föörkimen. |
At Fujita-Skaala gongt noch widjer mä F7, F8 an so widjer bit F12, det komt uun a natüür oober ei föör.
Luke uk diar
[Bewerke | Kweltekst bewerke]
Commonskategorii: Tornaados – Saamlang faan bilen of filmer Commonskategorii: Weederhöösen – Saamlang faan bilen of filmer