Muunjonken

Tekst üüb Öömrang

Ufluup faan en muunjonken

En muunjonken of muun-eklips (faan greks: ἔκλειψις ékleipsis = auerloogrin) komt föör, wan di muun faan a eerd dialwiis of hialandaal ferdekt woort, an di muun nian sanlaacht uffeit.

Muun- an sanjonken

Det tiaknang wiset, hü eerd, san an muun tuenööder stun bi muun- an sanjonken.
Det eerdboon am a san (= ekliptik) as di grat kreis, det muunboon san a letj kreiser.
Bi muun-positsion 1 of 4 koon en muunjonken, bi positsion 2 of 3 koon en sanjonken föörkem.

Inklinatsion

Muunjonken jaft at bluas bi folmuun, auer a eerd do tesken muun an san stäänt. Oober ei bi arke folmuun as en muunjonken, auer det muunboon an a ekliptik ei parallel tuenööder ferluup. Jo san am sowat fiiw graad jinenöder ferkiard (= inklinatsion). Jodiar tau boonen skeer enööder amanbi tweisis uun't juar (arke ~173 daar). Sodenang koon tweisis uun't juar en muunjonken föörkem.

Luke uk diar

 Commons: Muunjonken – Saamlang faan bilen of filmer

• Sanjonken

Futnuuten