Kris Nordfraschlönj

    Nei ferwisangen
    Faan Wikipedia
    Kris Nordfraschlönj önj oudere spräkewise

    Sölring  Öömrang  Fering  Halunder  Halifreesk  Mooring  Wiringhiirder  Karhiirder  Gooshiirder

    Bökingharde.png Täkst aw mooringer frasch



    Woopen Tjüschlönjkoord
    Woopen foon di Kris Nordfraschlönj Tjüschlönjkoord, Positschoon foon di Kris Nordfraschlönj düütlik måågetKoordinaaten: 54° 29′ N, 9° 3′ O
    Gründooten
    Bundeslönj: Slaswik-Holstiinj
    Ferwaltingstää: Hüsem
    Grutelse: 2.048,61 km²
    Inboogere:

    165.951 (31. Det. 2019)[1]

    Inboogere per km²: 81 Inboogere per km²
    Kfz-Kåntiiken: NF
    Krisnumer: 01 0 54
    NUTS: DEF07
    Krisapdiiling: 133 Gemiinde
    Adres foon e Krisferwalting: Marktstraße 6
    25813 Hüsem
    Internetsid: www.nordfriesland.de
    Lönjrädj: Florian Lorenzen (CDU)
    Lååg foon di Kris Nordfraschlönj önj Slaswik-Holstiinj
    Karte


    E Kris Nordfraschlönj (aw Tjüsch: Nordfriesland, aw Plååttjüsch: Noordfreesland, aw Dånsch: Nordfrisland) as di nordlikste lönjkris önj Tjüschlönj än eefter e grutelse di treede önj Slaswik-Holstiinj. Önjt norden läit et Dånsch, önjt ååsten e Kris Slaswik-Flansborj, önjt sööden e Kris Dithmjarsche än önjt weesten e Weestsiie. Et heet 165.951 manschne (2019)[2]. E hoodstää foon e kris as Hüsem.

    Geografii[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    E Kris Nordfraschlönj läit önjt nordweesten foont bundeslönj Slaswik-Holstiinj, twasche e gränse tut Dånsch önjt norden än di Ääder Struum önjt sööden. Di nordlikste punkt önj e kris as List, awt ailönj Sal, wat uk di nordlikste punkt önj Slaswik-Holstiinj än Tjüschlönj as. Di sööderlikste punkt as e müning foon di Ääder Struum. Di weestlikste punkt as Jongnaamen, en huuchsönj tut weesten foont ailönj Oomram, än di ååsterlikste punkt as aw e kånt foon di Treene Struum, önj e gemiine Aastenfäil.

    E kris heet tou diile: e Fååstewål önjt ååsten än da Nordfrasche Ailönje önjt weesten. Da trii grutste foon da Nordfrasche Ailönje san Sal (99 km²), Fäär (82 km²) än Oomram (20,46 km²).

    Baitu foon di Ääder, wichtie struume önj e kris san di Arlau, di Ååstenou, di Såhulm Ou än di Treene.

    Stääse[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    Da tiin grutste stääse önj e kris san:

    # Stää Inboogere (2011)[3]
    1 Hüsem 21.100
    2 Weesterlönj (ma Tinem) 11.000
    3 Naibel 9240
    4 Leek 6760
    5 Bräist 5020
    6 Taning 4540
    7 E Wiik 4300
    8 Mälst 3160
    9 Sankt Peter-Urdem 3070
    10 E Hoorne 2750

    Indiiling foon Ferwålting[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    E Kris Nordfraschlönj heet trii åmtsfrie stääse, tou åmtsfri gemiine än oocht åmte.

    Åmtsfrie Stääse
    # Stää Inboogere (2019)[4] Hoodstää
    1 Fräärstää 2653 -
    2 Hüsem 23.189 -
    3 Taning 4984 -
    Åmtsfri Gemiine
    # Gemiine Inboogere (2019)[4] Hoodstää
    1 Reußenkuuge 324 -
    2 Sal 13.689 -
    Åmte
    # Åmt Inboogere (2019)[4] Hoodstää
    1 Ääderstää 11.373 Gaarding
    2 Fäär-Oomram 10.493 E Wiik
    3 Loonschap Sal 4429 Weesterlönj
    4 Madel-Nordfraschlönj 21.015 Bräist
    5 Nordsiie-Treene 23.477 Mälst
    6 Pälweerm 1414 Hüsem
    7 Söödtuner 39.738 Naibel
    8 Fjåål 9173 Fjåål

    E kris heet 131 gemiine. Kiik: List foon Gemiine önj e Kris Nordfraschlönj.

    Manschne[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    • 1970: 156.400 (wüfe: 81.300, karmene: 75.100)[5]
    • 1980: 161.800 (wüfe: 82.700, karmene: 79.100)[6]
    • 1990: 152.600 (wüfe: 78.800, karmene: 74.600)[7]
    • 2000: 164.300 (wüfe: 83.700, karmene: 80.600)[8]

    Histoori[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    E kris wörd di 26ste önj e Gjarsmoune 1970 grünläid, eefter da üülje krise Kris Ääderstää, Kris Hüsem, et mååst foon di üülje Kris Söödtuner (suner 6 gemiine) än trii gemiine foon di üülje Kris Slaswik tuhuupeläid wörden.

    • E Kris Ääderstää (1965)

      E Kris Ääderstää (1965)

    • E Kris Hüsem (1965)

      E Kris Hüsem (1965)

    • E Kris Söödtuner (1965)

      E Kris Söödtuner (1965)

    Politiik[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    E krisdäi heet 56 sate. Jü leetst wool tu e krisdäi wus di 6ste önj e Krölemoune, 2018.

    Ferdiiling foon Sate önj e Krisdäi Nordfraschlönj sunt 2018
    1
    8
    11
    4
    5
    1
    3
    21
    2
    1 8 11 4 5 1 3 21 2 
    Da 56 sate kaame tu:

    E riseltoote foon e kriswoole önj e iirnge 2018 än 2013[9]:

    Partai Kriswool 2018 Kriswool 2013 Feranering
    Steeme Prosänt Steeme Prosänt
    CDU 26.180 37,2% 27.387 39,6% ↓ 2,4%
    SPD 13.817 19,6% 16.640 24,1% ↓ 4,5%
    GRÄINE 9727 13,8% 6852 9,9% ↑ 3,9 %
    FDP 3494 5,0% 2539 3,7% ↑ 1,3%
    AfD 2545 3,6% - - -
    DIE LINKE 1821 2,6% 895 1,3% ↑ 1,3%
    SSW 5167 7,3% 6343 9,2% ↓ 1,9%
    Z.NF 1354 1,9% - - -
    WG-NF[10] 6272 8,9% 7267 10,5% ↓ 1,6%
    PIRATEN - - 1265 1,8% -

    E hood foon e krisdäi as e krispräsident/in. E krispräsident sunt 2020 as Manfred Uekermann.

    Wirtschap[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    Tååle foon manschne, deer 2019 än 2020 önj e kris suner årbe san:

    Moune 2019[11] 2020[11]
    Ismoune 5916 5454
    Biikenmoune 5902 5539
    Uursmoune 5223 4845
    Gjarsmoune 4261 5249
    Krölemoune 3952 5497
    Samermoune 3871 4956
    Foodermoune 4049 4846
    Beeridmoune 3901 4652
    Härfstmoune 3789 4441
    Stormmoune 3818 4294
    Mistmoune 4376 4708
    Jülmoune 4955 5160

    Sünhäid[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    Et Kliinikum Nordfraschlönj heet trii kliinike önj Naibel, Hüsem än E Wiik än en Regionaal Sünhäidssäntrum önj Taning.

    Ferwising eeder büte[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    Commons Commons: Nordfriislon – Soomling foon bile än filme

    Kwäle[Bewerke | Kweltekst bewerke]

    1. ↑ Statistikamt Nord – Bevölkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein 4. Quartal 2019 (XLS-datei) (Widjerfeerd üüb grünjlaag faan't fulkstäälang 2011) (Heelp aw tjüsch)
    2. ↑ Germany: Administrative Division, citypopulation.de
    3. ↑ Nordfriesland: County in Schleswig-Holstein, citypopulation.de
    4. ↑ 4,0 4,1 4,2 Bevölkerung der Gemeinden in Schleswig-Holstein: 4. Quartal 2019, statistik-nord.de
    5. ↑ Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1972
    6. ↑ Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1982
    7. ↑ Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 1992
    8. ↑ Statistisches Jahrbuch für die Bundesrepublik Deutschland 2002
    9. ↑ Kommunalwahl am 6. Mai 2018 in Schleswig-Holstein: Endgültige Ergebnisse, Statistik Nord, s. 28
    10. ↑ Wählergemeinschaft Nordfriesland-Die Unabhängigen
    11. ↑ 11,0 11,1 Statistik: Nordfriesland, Bundesagentur für Arbeit
    Woopen faan Schleswig-Holstian
    Krise än Krisfrie Stääse önj Slaswik-Holstiinj

    Krise: Ååstholstiinj | Dithmjarsche | Herzogtum Lauenborj | Nordfraschlönj | Pinnebärj | Plön | Rendsborj-Eckernförde | Segebärj | Slaswik-Flansborj | Steinborj | Stormarn

    Krisfrie Stääse: Flansborj | Kil | Lübeck | Neumünster

    Faan „https://frr.wikipedia.org/w/index.php?title=Kris_Nordfraschlönj&oldid=230676“