Eritrea

Tekst üüb Fering

Eritrea [eriˈtreːa], amtelk Stoot faan Eritrea (Tigrinya: ኤርትራ Ertra harke tu^?/i) an ሃገረ ኤርትራ Hagere Ertra; Araabsk: إرتريا Iritriyyā an دولة إرتريا Dawlat Iritriyyā) as en stoot uun a nuurduast faan Aafrika. Uun a nuurdwaast leit Sudaan, uun a süüd Ethioopien, uun a süüduast Dschibuuti an uun a nuurduast de Ruad Sia. A nööm faan’t lun leitet ham faan de ualgreks Ἐρυθραία uf, dat üüb at beteekning ἐρυθρὰ [θάλασσα] erythrà [thálassa], ,ruad [sia]’ turaggungt. En fjuarden faan dön naar 6 miljuunen iinwenern (2016) faan Eritrea wene uun't hoodsteed Asmara.

Geografii

Asmara

SUDAAN

ETHIOOPIEN

DSCHIBUUTI

JEEMEN

SAUDI-
ARAABIEN

RUAD SIA

Dahlak Kebir

Nora

Koord faan Eritrea

Geograafisk Laag

Eritrea leit twesken 18° an 12° 22' (faan a nuurd tu a süüd) an 36° 50' an 43° 7' (faan a waast tu a uast). At lun as triisis letjer üüs Tjiisklun.

At lun dialt grensen mä trii lunen. Det lingst grens (1033 km) faan Eritrea wurt mä Ethioopien an det kurtst (125 km) mä Dschibuuti diald. At lun dialt uk en 682 km lung grens mä Sudaan.

Lunskap

Berger

Berger uun Eritrea san: de Dega Berig (3047 m), de Amba Mossino Berig (3038 m), de Soyra Berig (3013 m), de Amba Debra Berig (2833 m), de Ādī-Hans Berig (2820 m), de Dahan Dahan Berig (2815 m), de Sihat Berig (2797 m), de Amba Marrod Berig (2733 m), de Addishum Berig (2722 m) an de Alil’ Berig (2714 m).

Steeden

Dön tjiin gratst steeden uun Eritrea san:

#	Steed	Lidj (1997)^[1]
1	Asmara	380.568
2	Keren	55.586
3	Assab	44.220
4	Afabet	35.673
5	Massaua	27.179
6	Agordat	22.316
7	Dekemhare	21.675
8	Mendefera	20.391
9	Adi Qeyih	15.633
10	Ghinda	15.539

Indialing faan Ferwalting

Eritrea hee sant 1996 seeks regiuunen.

	Regiuun	Grate (km²)^[2]	Lidj (2005)^[3]	Hoodsteed
1	Anseba (2)	23.200	549.000	Keren
2	Gasch-Barka (3)	708.800	1.103.742	Barentu
3	Nuurdelk Ruad Sia (5)	27.800	653.300	Massaua
4	Sentraal (1)	1300	675.700	Asmara
5	Süüd (4)	8000	952.100	Mendefera
6	Süüdelk Ruad Sia (6)	27.600	83.500	Assab

Befölkring

Spriiken

Dön amtelk spriiken faan Eritrea san Tigrinja, Araabsk an Ingels.

Sünjhaid

Wüfen raage uun't madel en ääler faan 68,2 juaren, an maaner ian faan 63,8 juaren.

Histoore

En italjeens seelskap, „Rubatino“, keeft Marts 1870 en 6 km lung strimel faan a eeg, wat bi det Assab Bucht leit. 10 juar lääder wurd at geegent faan italijeenern siidlet. Uun Marts 1880 auernaam det Köningrik Italien at geegent, wat at huuwensteed Assab wurd, an uun Jüüle 1882 gründet det Assab Kolonii. Efter Massaua, Asmara an öler steeden nimen wurd, wurd 1890 det Eritrea Kolonii faan a italjeenern ütjrepen.