Fosfoor
Skak / Schake
| Eegenskapen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Algemian | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nööm, Symbool, Numer | Phosphor, P, 15 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Seerie | Nianmetal | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Skööl, Periode, Blook | 15, 3, p | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Klöör, Skak | witj-güül (W) jonkruad (R) suart (S) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| CAS-Numer | 7723-14-0 (ruad) 12185-10-3 (witj) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Uundial | 0,09 %[1] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atomaar [2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoommase | 30,973761998(5)[3] u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Atoomraadius (bereegent) | 100 (98) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kovalent-Raadius | 107 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Van der Waals-Raadius | 180 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektroonen | [Ne] 3s2 3p3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 1. Ionisiarang | 1011,8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 2. Ionisiarang | 1907 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 3. Ionisiarang | 2914,1 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 4. Ionisiarang | 4963,6 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| 5. Ionisiarang | 6273,9 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Füsikaalisk [2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Tustant | fest | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Feranrangen | 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kristal | orthorhombisk (suart) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sachthaid | weiß: 1,83 g/cm3[4] ruad: 2,0...2,4 g/cm3[5] suart: 2,69 g/cm3[6] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Magnetismus | diamagneetisk (ruad: Χm = −1,9 · 10−5[7] suart: = −2,9 · 10−5)[7] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smoltponkt | witj: 317,3 K (44,2 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Köögponkt | weiß: 553,2 K[8] K (280 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Molaar Rüm | 17,02 · 10−6 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dampwaremk | 51,9 kJ/mol[8] kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Smoltwaremk | 0,64 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Dampdruk | rot: 3900 Pa[5] weiß: 3300[4] Pa bei 293 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Waremk | rot: 685,6[1] J/(kg · K) bi 298 K | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Waremkfeerang | 0,236 W/(m · K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Cheemisk [2] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksidatsionstustant | ±3, 4, 5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Oksiiden | P2O5 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sür of baasisk | lacht sür | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Elektronegatiwiteet | 2,19 (Pauling-Skala) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Isotoopen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Muar isotoopen bi List faan isotoopen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| NMR-Eegenskapen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Seekerhaid | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Muar wäärnangen | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| MAK-miat | Schweiz: 0,02 mg·m−3 (witj/güül fosfoor, iinöösemt stoof)[10] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Miast wurd SI-ianhaiden brükt. | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Fosfoor (faan ualgreks φωσφόρος phōsphóros, nordfriisk drait laacht) as en cheemisk element mä det ufkörtang P an det atoomnumer 15.
Bilen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]-
SIMS-Spektrum faan a isotoopen
-
Ruad an brons fosfoor
-
Witj (güül) fosfoor
-
Elektroonenskel
Luke uk diar
[Bewerke | Kweltekst bewerke]Kwelen
[Bewerke | Kweltekst bewerke]- ↑ 1,0 1,1 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
- ↑ A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).
- ↑ IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Iindraanj tu Tetraphosphor (weißer Phosphor) uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Iindraanj tu Phosphor, roter uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
- ↑ A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie. 102. Auflage. de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 747.
- ↑ 7,0 7,1 (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. A taalen üüb g/mol an uun cgs-ianhaiden. Diarfaan bereegent SI-wäärs.
- ↑ 8,0 8,1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. Uun: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
- ↑ Iindrach tu roter/weißer Phosphor uun't Classification and Labelling Inventory faan't Europeesk Chemikaalienagentuur (ECHA), ufrepen di 14. Dezember 2016.
- ↑ Schweizerische Unfallversicherungsanstalt (SUVA): Aktuel MAK- an BAT-wäärser