Fosfoor

Faan Wikipedia
(Widjerfeerd faan Phosphor)
Tekst üüb Öömrang


Eegenskapen
Algemian
Nööm, Symbool, Numer Phosphor, P, 15
Seerie Nianmetal
Skööl, Periode, Blook 15, 3, p
Klöör, Skak witj-güül (W)
jonkruad (R)
suart (S)
CAS-Numer 7723-14-0 (ruad)
12185-10-3 (witj)
Uundial 0,09 %[1]
Atomaar [2]
Atoommase 30,973761998(5)[3] u
Atoomraadius (bereegent) 100 (98) pm
Kovalent-Raadius 107 pm
Van der Waals-Raadius 180 pm
Elektroonen [Ne] 3s2 3p3
1. Ionisiarang 1011,8 kJ/mol
2. Ionisiarang 1907 kJ/mol
3. Ionisiarang 2914,1 kJ/mol
4. Ionisiarang 4963,6 kJ/mol
5. Ionisiarang 6273,9 kJ/mol
Füsikaalisk [2]
Tustant fest
Feranrangen 6
Kristal orthorhombisk (suart)
Sachthaid weiß: 1,83 g/cm3[4]
ruad: 2,0...2,4 g/cm3[5]
suart: 2,69 g/cm3[6]
Magnetismus diamagneetisk (ruad: Χm = −1,9 · 10−5[7]
suart: = −2,9 · 10−5)[7]
Smoltponkt witj: 317,3 K (44,2 °C)
Köögponkt weiß: 553,2 K[8] K (280 °C)
Molaar Rüm 17,02 · 10−6 m3/mol
Dampwaremk 51,9 kJ/mol[8] kJ/mol
Smoltwaremk 0,64 kJ/mol
Dampdruk rot: 3900 Pa[5]
weiß: 3300[4] Pa bei 293 K
Waremk rot: 685,6[1] J/(kg · K) bi 298 K
Waremkfeerang 0,236 W/(m · K)
Cheemisk [2]
Oksidatsionstustant ±3, 4, 5
Oksiiden P2O5
Sür of baasisk lacht sür
Elektronegatiwiteet 2,19 (Pauling-Skala)
Isotoopen
Isotoop NH t1/2 Aktiwiteet Energii (MeV) Produkt
28P

{syn.}

270,3 ms ε 14,332 28Si
29P

{syn.}

4,14 s ε 4,943 29Si
30P

{syn.}

2,49 min ε 4,232 30Si
31P

100 %

stabiil
32P

{syn.}

14,26 d β 1,711 32S
33P

{syn.}

25,34 d β 0,249 33S
34P

{syn.}

12,43 s β 5,374 34S
35P

{syn.}

47,3 s β 3,989 35S
Muar isotoopen bi List faan isotoopen
NMR-Eegenskapen
  Spin (I) γ uun
rad·T−1·s−1
Er(1H) fL bi
B = 4,7 T
uun MHz
31P 1/2 +10,839 · 107 0,066 40,481 (2,3488 T)
Seekerhaid
GHS-Kääntiaken ütj det EU-föörskraft (EG) Nr. 1272/2008 (CLP),[9] (of ütjwidjet)[4][5]

ruad

02 – Braant fiks gau

witj[4]
02 – Leicht-/Hochentzündlich 06 – Giftig oder sehr giftig 05 – Ätzend 09 – Umweltgefährlich

Gefoor

H- an P-wäärnang H: 228-412 (ruad)
H: 250-330-300-314-400 (witj)
EUH: nian EUH-wäärnang
P: 210-​273 (ruad)[5]
P: ? (witj)[4]
EU-Gefoorentiaken
ei bekäänd
ei bekäänd
R- an S-wäärnang R: ?
S: ?
Muar wäärnangen
MAK-miat Schweiz: 0,02 mg·m−3
(witj/güül fosfoor, iinöösemt stoof)[10]
Miast wurd SI-ianhaiden brükt.

Fosfoor (faan ualgreks φωσφόρος phōsphóros, nordfriisk drait laacht) as en cheemisk element mä det ufkörtang P an det atoomnumer 15.

Bilen[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Luke uk diar[Bewerke | Kweltekst bewerke]

Commons Commonskategorii: Fosfoor – Saamlang faan bilen of filmer

Kwelen[Bewerke | Kweltekst bewerke]

  1. 1,0 1,1 Harry H. Binder: Lexikon der chemischen Elemente. S. Hirzel Verlag 1999, ISBN 3-7776-0736-3.
  2. A taalen för't infobox kem miast faan www.webelements.com (Phosphor).
  3. IUPAC, Standard Atomic Weights Revised 2013.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 Iindraanj tu Tetraphosphor (weißer Phosphor) uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 Iindraanj tu Phosphor, roter uun't GESTIS-dootenbeenk faan't IFA, ufrepen di 9. August 2016 (mä JavaScript).
  6. A. F. Holleman, E. Wiberg, N. Wiberg: Lehrbuch der Anorganischen Chemie. 102. Auflage. de Gruyter, Berlin 2007, ISBN 978-3-11-017770-1, S. 747.
  7. 7,0 7,1 (ütjden faan) David R. Lide: CRC Handbook of Chemistry and Physics. 90. aplaag. (uun't näät: 2010), CRC Press/Taylor and Francis, Boca Raton, FL, Properties of the Elements and Inorganic Compounds, S. 4-142 – 4-147. A taalen üüb g/mol an uun cgs-ianhaiden. Diarfaan bereegent SI-wäärs.
  8. 8,0 8,1 Yiming Zhang, Julian R. G. Evans, Shoufeng Yang: Corrected Values for Boiling Points and Enthalpies of Vaporization of Elements in Handbooks. Uun: Journal of Chemical & Engineering Data. 56, 2011, S. 328–337, doi:10.1021/je1011086.
  9. Iindrach tu roter/weißer Phosphor uun't Classification and Labelling Inventory faan't Europeesk Chemikaalienagentuur (ECHA), ufrepen di 14. Dezember 2016.
  10. Schweizerische Unfallversicherungsanstalt (SUVA): Aktuel MAK- an BAT-wäärser